La Ricarda as Architectural and Symbolic Context for the Pioneer Practices of J. M. Mestres Quadreny in the Origins of Sound Art in Catalonia

Authors

  • Isaac Diego García Fernández Universidad Internacional de La Rioja (UNIR)
  • Antoni Pizà Prohens Foundation for Iberian Music, The Graduate Center, The City University of New York

Keywords:

La Ricarda, Mestres Quadreny, Joan Brossa, Música Oberta, Sound art, Musical action

Abstract

This study reviews and analyzes the artistic activity developed in La Ricarda or Casa Gomis (El Prat del Llobregat, Barcelona) during the 1960s. It is intended to reflect on its relevant role as a physical and symbolic space for the promotion of creative practices that can be considered precursors of the current field of sound art. In particular, various works by the Catalan composer Josep Maria Mestres Quadreny (1929-2021) are addressed, some of them in collaboration with the experimental poet Joan Brossa (1919-1998), in the context of Música Oberta, an initiative of concerts related to experimental music developed within the framework of Club 49, whose purpose was the dissemination and stimulation of new artistic and musical creations. The architectural context of La Ricarda, designed by Antonio Bonet Castellana (1913-1989), served as a stimulus for the conception of the musical actions of Mestres Quadreny and Joan Brossa, which represent an overflow of the musical concept and experiments in the limits of theater, poetry and conceptual art departing from the rite of the classical concert. In turn, the technological equipment of La Ricarda, very advanced in its time, encouraged Mestres to experiment with sound in space, thus anticipating processual music techniques with recorded sound –which he will later use in future works of concrete and electroacoustic music–. Finally, the idea of ​​conceiving the work from the architectural space, outside of the concert rite, can be understood as the origin of the current sound installation.

Downloads

Download data is not yet available.

Metrics

Metrics Loading ...

References

Álvarez, Fernando, et al., eds. La Ricarda: Antoni Bonet. Barcelona: Col·legi d’Arquitectes de Catalunya, 1996.

Álvarez-Fernández, Miguel. “El ensemble, instrumento de la vanguardia”. Doce Notas Preliminares, n.º 16, 2006, pp. 19-29.

Álvarez-Fernández, Miguel. La radio ante el micrófono: voz, erotismo y sociedad de masas. Bilbao: Consonni, 2021.

Andueza, María. “Espacios públicos para el arte sonoro; físicos y electrónicos”. Escuchar con los ojos. Arte sonoro en España, 1961-2016, editado por Manuel Fontán del Junco, et al., Madrid: Fundación Juan March, 2016, pp. 278-285.

Aranda, Enric, et al. “La Ricarda: una mirada antropológica”. Perifèria: Revista de Recerca i Formació en Antropologia, vol. 23, n.º 2, 2018, pp. 192-201, https://doi.org/10.5565/rev/periferia.654. Acceso 12 octubre 2022.

Ariza, Javier. “Abriendo puertas”. Disonata. Arte en sonido hasta 1980. Catálogo de exposición, editado por Maike Aden, Madrid: Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía, 2020, pp. 196-213.

Barber, Llorenç. “Notas sobre la postmodernidad española”. 14 compositores españoles de hoy, coordinado por Emilio Casares, Oviedo: Universidad de Oviedo, 1982, pp. 39-75.

Bordons, Glòria. Introducció a la poesia de Joan Brossa. Barcelona: Edicions 62, 1988.

Brossa, Joan. Accions musicals (1962-1968). Barcelona: Curial, 1975.

Coca, Jordi. “Poesía escénica”. Joan Brossa o la revolta poética, coordinado por Manuel Guerrero, Barcelona: Departament de Cultura de la Generalitat de Catalunya/Fundació Joan Brossa/Fundació Joan Miró de Barcelona, 2011, pp. 280-285.

Gan Quesada, Germán, y Helena Martín Nieva. “«Peeping Through the Theatre Curtain»: The Early Musical Actions of Joan Brossa and Josep M. Mestres Quadreny (1962-1966)”. De fronteres i arts escèniques, editado por Núria Santamaria, Mahón: Punctum & GRAE, 2015, pp. 279-292.

García Fernández, Isaac Diego. “Josep María Mestres Quadreny: sinestesia y azar en la composición musical”. Tesis doctoral, Universidad de Oviedo, 2011.

García Fernández, Isaac Diego. “Joan Brossa y Mestres Quadreny: el origen de las acciones musicales (1959-1962)”. Protoperformance en España (1834-1964), coordinado por Miguel Molina-Alarcón, Lucena: Weekend Proms, 2020, pp. 231-241.

García Fernández, Isaac Diego. “Reflexiones en torno a la noción de arte sonoro y los límites y contextos del grafismo musical”. Arte, Individuo y Sociedad, vol. 32, n.º 1, 2020, pp. 97-116, https://doi.org/10.5209/aris.62464. Acceso 12 octubre 2022.

García, Xavier, y Albert Murillo. La Ricarda, la casa de vidre. Sense of Motion Productora Audiovisual, 2014. https://www.youtube.com/watch?v=XuW5O59r1ew. Acceso 12 octubre 2022.

Gàsser, Lluís. La música contemporánea a través de la obra de Josep María Mestres Quadreny. Oviedo: Universidad de Oviedo, 1983.

Genís, Mariona, y Jordi Planelles. “La Ricarda. Casa Gomis, de la natura al racionalisme i viceversa”. TAG: Revista Institucional del Col·legi d’Aparelladors, Arquitectes Tècnics i Enginyers d’Edificació de Tarragona, n.º 76, 2016, pp. 31-32. https://www.raco.cat/index.php/TAG/article/view/310429/400396. Acceso 12 octubre 2022.

López, Christian, et al. “La Ricarda: de l’excel·lència arquitectònica a l’avantguarda cultural”. Perifèria: Revista de Recerca i Formació en Antropologia, vol. 23, n.º 2, 2018, pp. 181-191.

Martín Nieva, Helena. “Les accions musicals de Josep Maria Mestres Quadreny i Joan Brossa a Casa Gomis-Bertrand de La Ricarda (1963-1966)”. Tesis de máster, Universitat Politècnica de Catalunya, 2009.

Mestres Quadreny, Josep Maria. Tot recordant amics. Tarragona: Arola Editors, 2007.

Pardo, Carmen. “Klangkunst y sound art: reflexiones y consecuencias”. Escuchar con los ojos. Arte sonoro en España, 1961-2016, editado por Manuel Fontán del Junco, et al., Madrid: Fundación Juan March, 2016, pp. 86-97.

Pizà, Antoni. “¿Normal para España? (La primera actuación de John Cage en España hace cincuenta años)”. Escuchar con los ojos: Arte sonoro en España, 1961-2016, editado por Manuel Fontán del Junco, et al., Madrid: Fundación Juan March, 2016, pp. 142-155.

Published

2023-12-12

How to Cite

García Fernández, I. D. ., and A. Pizà Prohens. “La Ricarda As Architectural and Symbolic Context for the Pioneer Practices of J. M. Mestres Quadreny in the Origins of Sound Art in Catalonia”. Enclaves. Revista De Literatura, Música Y Artes Escénicas, no. 2, Dec. 2023, pp. 31-52, https://revistascientificas.us.es/index.php/enclaves/article/view/20896.
Views
  • Abstract 54
  • PDF (Español (España)) 86